kayıt

popüler bilim

  1. 1
    bilimsel bulgu ve sonuçları, o bilim dalından olmayan insanların anlayabileceği biçimde aktarma faaliyetlerine verilen isim.

    zaman zaman "bilimi halka indirmek" gibi garip bir amaç dillendirilse de, işin özü biraz farklıdır:

    evrim gerçeğinin teorisi, evrim teorisi gibi bir konuda işi gücü bırakıp televizyonlarda yaratılışçıların saçmasapan iddialarına cevap vermeye vakit ayıran evliya ruhlu bazı simgeleşmiş bilim insanlarının çabalarını küçümsemek istemem. yine de işin aslı şu ki; kitlelerin evrim teorisi gibi temel ve pratik hayata doğrudan etkisi gözle görülmeyen bir gerçeği anlayıp anlamaması pek de o kadar önemli değildir (evet bakteriler, virüsler, aşı vs. benim bahsettiğim ise teorinin alış veriş yapmak, ulaşım, iş yaşamı gibi günlük faaliyetlere etkisi). ne mürit sayısı gerçekleri eğip bükmeye yeterli gelebilir, ne de genetik sürüklenme mi doğal seçilim mi tartışmaları evrimsel biyologların kendilerinin bile günlük yaşamalarına etki eder.

    yine ekranlara dönersek - bilimsel bir kazanım yaratmayacak olan "evrimci vs. yaratılışçı" tartışmalarına mesai ayıran bilim insanları bunu saf iyi niyetle yapıyor olsalar bile çok iyi bildikleri de bir gerçek vardır: günümüzde hala bilimsel araştırmaların çok önemli bir kısmı kamu kaynakları ile finanse edilmektedir. kuantum mekaniği bize bilgisayarı vermiş olabilir, ancak teorinin ilk ortaya atılışı ve ona dair araştırmaların başlangıcı ile ilk transistörün icadı arasında on yıllarca fark vardır. geri dönüşü kendi hayat süresini aşacak bir bilimsel araştırmaya hiçbir özel girişimci para gömmeyi kabul etmeyecektir. oysa ki bilgimiz ilerledikçe bir gıdım daha ilerleyebilmek için yürütülmesi gereken bilimsel araştırmaların kompleksliği de artmakta ve bu da onları pahalı hale getirmektedir. cern'deki parçacık hızlandırıcı gibi bir faaliyet yürütebilmek ise ancak büyük kitlelerin -ki bu durumda tüm avrupa kıtası halkı - desteği ile mümkün olabilmektedir. popüler bilim bu noktada devreye girer. belli bir alanın faaliyetlerine dair kitlelerde ilgi uyandırmak, oradaki yeni gelişmeleri merak etmelerini ve hatta bu gelişmeleri arzu etmelerini sağlamak popüler bilimin temel amacıdır. tabii bu faaliyet şeytan işi olarak nitelendirilemez. bilimsel gelişmelere dair insanlara fikir verebilmenin ve onlarda ilgi uyandırmanın yankesicilik gibi algılanmaması gerekmektedir. ortada gerçek bir hizmet vardır - merakın giderilmesi. üstelik anlatılanlar da burç falı değil, insanlığın ulaştığı son noktaya dair betimlemelerdir. üstelik şahsen özellikle çocuklara yönelik popüler bilim kitaplarının çıkarılması önemli bir çabadır, bilimsel faaliyetlerin geleceğini güvence altına almaya yarar.

    #98395 Sweeny Todd | 9 yıl önce
     
  2. tümünü gör